Een vanwege een gebrek aan kerstkaarten ontslagen postbode heft het glas op Oroppa.

Door: Hein van Kemenade

Oroppa door Safae el Khannoussi Is een debuut dat eruit knalt. In de kritieken buitelen de superlatieven over elkaar. En het is waar, dat je wanneer je het boek uit hebt je meteen weer opnieuw vooraan wil gaan lezen. En toen ontdekte ik dat De Angstcahiers, die ik aan het einde van het boek gelezen had al op een van de eerste pagina’s wordt aangekondigd. Zo vallen er veel verhalen binnen het geheel op hun plaats. In de verantwoording schrijft Safae el Khannoussi dat zij veel van deze verhalen al in haar jeugd van haar vader, grootmoeder en overgrootmoeder in de Maghreb gehoord had.

Centrale figuur is Salomé ofwel Salma Abergel. Zij is kunstenares in Amsterdam, van Joods-Marokkaanse afkomst. Alle verhalen hebben direct of indirect met haar te maken. Zij heeft tijdens het hororregime van Hassan II jarenlang vastgezeten en is gemarteld. Haar schilderijen spreken er boekdelen over.
Oroppa bestaat uit een caleidoscoop aan verhalen, die vanuit het perspectief van een verteller over steeds andere personages handelen. Al lezend blijkt de samenhang. Het aantal personages is heel overzichtelijk al lijkt het wel anders wanneer je net in het boek begonnen bent, maar al snel had ik met een lijstje van ‘wie is wie’ een helder overzicht.

De rol van de beul Yousef Slaoui levert ook een bijzonder verhaal op. Aanvankelijk is er geen relatie tussen Abergel en deze doodzieke en boze Marokkaan. Maar wanneer hij aan haar deur in Amsterdam Zuid verschijnt komt er een wending het leven van Abergel.
In andere verhalen passeren veel figuren die aan de zelfkant van de maatschappij leven en de roman is zo veelomvattend dat het onmogelijk is om een samenvatting te geven.

Mijn raad is dan ook: Lees dit boek. En geniet ervan.

Mooie zinnen komen zo vaak voor dat ze niet meer opvallen. El Khannoussi gebruikt ook prachtig klinkende woorden als ‘morose monotonie’, asemisch cartograaf’ of viscerale stoten’. De betekenis was mij niet meteen duidelijk, maar het zijn wel parels op de bladzijden. Hun betekenis klopt volkomen. De Volkskrant heeft Oroppa uitgeroepen als mooiste boek van 2024.

Oroppa is een prachtig mooie roman die je confronteert met een andere kijk op onze wereld die voor ons comfortabel is. Rauw en poëtisch naast elkaar.

Safae el Khannoussi
Oroppa
Uitgeverij Pluim
ISBN 9789493339125
€ 27,99 in elke boekhandel