Mijnheer Ibrahim en de bloemen van de koran
Door: Hein van Kemenade
‘Toen ik elf was heb ik mijn varken kapotgeslagen en ben ik
naar de hoeren gegaan’
Zo begint Mozes zijn tirade tegen het leven en de wereld en
zijn ouders. Maar de hoeren vinden hem nog te jong, behalve die ene, de nieuwe.
En zo wordt Mozes gedoopt tussen de dijen van een vrouw.
Rond die tijd leerde hij meneer Ibrahim kennen. Dat is wel
het beste wat Mozes kon overkomen. Meneer Ibrahim is kruidenier in een
piepklein winkeltje in de Rue Bleue in Parijs, niet ver van de rue
Faubourg-Poissonnière. Elke dag doet Mozes er boodschappen om eten te maken
voor hemzelf en zijn vader, die advocaat is. Zijn moeder is er met het
lievelingskind van zijn vader vandoor gegaan. Mozes moet het hele huishouden
doen. Omdat zijn vader hem valselijk van diefstal beschuldigde, besluit hij om
daadwerkelijk te stelen. Geld van zijn vader en blikken groente uit de winkel
van meneer Ibrahim. Hij bezuinigt ook op het huishoudgeld door boerenpaté te
vervangen door hondevoer.
Hij werd al snel door meneer Ibrahim omgedoopt tot Momo.
Aanvankelijk verlopen hun gesprekken met één zin per dag. Het blijkt dat meneer
Ibrahim alles in de gaten heeft. Erg mooi is de scène wanneer er in de buurt
filmopnames gemaakt wordt met Brigitte Bardot. Iedereen met een geslacht is dan
in rep en roer. Mannen kunnen niet meer denken en vrouwen willen wel eens weten
of ze echt zo mooi is. Zelfs meneer Ibrahim komt van zijn kruk. Brigitte Bardot
komt in de winkel van meneer Ibrahim om een fles water te kopen. Die rekent
haar 40 Francs in plaats van 2, wat zo’n fles gewoonlijk kost. Brigitte schrikt
ervan: ‘Ik wist niet dat water hier zo schaars was’, waarop meneer Ibrahim
schalks repliceerde: ‘Water is hier niet schaars, juffrouw. Echte filmsterren
wel.’ Mozes vindt het lef hebben van meneer Ibrahim, maar deze zegt doodleuk:
‘Ja, hoor eens, mijn kleine Momo, ik moet toch op de een of andere manier al
die blikken die jij van me jat terugverdienen?’
Vanaf toen waren het vrienden, Momo en meneer Ibrahim.
‘Waarom glimlach je nooit Momo?’ vraagt meneer Ibrahim. ‘Probeer het maar
eens.’ Momo ontdekt een machtig wapen. Als hij iets gedaan wil hebben of zelf
tekort geschoten is. Paf: een glimlach! En de hele wereld ziet er anders uit.
Iedereen reageert vriendelijker. Dat heeft hij nog nooit meegemaakt. De
wiskundelerares is niet boos op hem wanneer hij zijn sommen niet maakt. Met
gymles hoeft hij niet mee te doen. En in de rue de Paradis mag hij mee met de
mooiste hoer. Alleen bij zijn vader gaat het moeizamer. Die vindt dat zijn
tanden te ver naar voren staan en zegt dat hij een beugel moet. Dan plaatst
meneer Ibrahim zijn tweede voltreffer: ‘Zie je het al voor je? Jij, in de rue
de Paradis, met een mond vol ijzer. Wie van de dames zou jou nog geloven als je
zegt dat je zestien bent?’
Momo vraagt aan meneer Ibrahim hoe hij zo wijs is geworden
en waarom hij zo gelukkig is. Meneer Ibrahim verwijst naar de koran. ‘Ik? Ik
weet niets. Ik weet alleen maar wat er in mijn koran staat.’ Hij is een Soefi
uit de Vruchtbare Maansikkel, een gebied wat zich uitstrekt van Anatolië tot
Perzië. Hij heeft het over de bloemen van de koran. Maar zegt ook dat als je
iets wilt leren, je geen boek moet lezen. Je moet met iemand praten. Hij
gelooft niet in boeken. Later, wanneer meneer Ibrahim Momo als zoon heeft
aangenomen en ze met de auto door Zuid Europa en het Midden Oosten reizen, zit
Momo achter het stuur en moet op het verkeer letten. Meneer Ibrahim vertelt wat
er te zien is en zo hoort Momo de wereld door de ogen van meneer Ibrahim.
Op de reis naar het land van meneer Ibrahim kunnen ze het
geluk ruiken. Ze dansen en bidden met de derwisjen. Momo huilt en tolt en keert
als volwassene terug. Na het overlijden van meneer Ibrahim erft hij diens
koran. Hij vindt er twee gedroogde bloemen en een brief van zijn vriend
Abdoellah in.
Mijnheer Ibrahim en de
bloemen van de koran is een klein boekje, mooi gebonden wat mij erg doet
denken aan de sfeer van De kleine prins.
Eric-Emmanuel Schmitt, Mijnheer Ibrahim en de bloemen van de
koran, Atlas € 10,00
|